شرکت کشتیرانی چیست و چگونه بهترین گزینه را انتخاب کنیم؟

انتخاب بهترین شرکت کشتیرانی فقط به‌معنای پیدا‌کردن ارزان‌ترین گزینه حمل‌ونقل نیست؛ بلکه تصمیمی استراتژیک است که بر سرعت، امنیت و حتی اعتبار تجارت شما تأثیر مستقیم دارد. در دنیای تجارت بین‌الملل، هر تأخیر در ارسال کالا می‌تواند هزینه‌های هنگفتی به‌دنبال داشته باشد. به همین دلیل شناخت معیارهای انتخاب یک شرکت کشتیرانی معتبر برای هر صادرکننده و واردکننده ضروری است. 

در این مقاله به بررسی مفهوم شرکت کشتیرانی و تفاوت آن با دیگر بازیگران حوزه حمل‌ونقل دریایی می‌پردازیم. همچنین بررسی می‌کنیم چگونه می‌توان از میان ده‌ها شرکت فعال، بهترین گزینه را برای حمل محموله‌ها انتخاب کرد تا با حداقل ریسک و بیشترین اطمینان، کالاها به مقصد برسند.

کشتیرانی به چه معنا است؟

شرکت کشتیرانی (Shipping company / Shipping line) شرکتی تجاری است که کسب‌و‌کار اصلی‌اش مالکیت و یا بهره‌برداری از شناورها و سازمان‌دهی حمل‌ونقل کالا (یا مسافر) از طریق آبراه‌هاست. این شرکت‌ها ممکن است مالک کشتی باشند یا صرفاً به‌عنوان اپراتور و مدیر ناوگان (با یا بدون مالکیت کانتینر) عمل کنند و برنامه‌های مسیریابی (liner service) یا حمل قراردادی/چارتری (tramp) ارائه دهند.

فرق شرکت کشتیرانی با شرکت‌ خدمات دریایی

شرکت کشتیرانی (Shipping Line) مستقیماً مسئول حمل کالا از یک بندر به بندر دیگر است و معمولاً مالک یا بهره‌بردار کشتی محسوب می‌شود. این شرکت برنامه‌ حرکت کشتی‌ها، صدور اسناد حمل‌ونقل مانند بارنامه و هماهنگی عملیات بارگیری و تخلیه را بر عهده دارد. 

در مقابل، شرکت خدمات دریایی (Marine Services Company) الزماً کشتی‌دار نیست و بیشتر نقش پشتیبان و تسهیل‌گر دارد؛ یعنی خدماتی مانند یدک‌کشی، راهنمایی کشتی‌ها در بنادر، سوخت‌رسانی، تدارکات، تعمیر و نگهداری شناورها، یا امور گمرکی و نمایندگی خطوط کشتیرانی را ارائه می‌دهد. 

به‌عبارت ساده، شرکت کشتیرانی «حمل‌کننده» اصلی است، درحالی‌که شرکت خدمات دریایی «پشتیبان عملیات» حمل‌ونقل دریایی محسوب می‌شود.

فرق شرکت کشتیرانی با شرکت حمل ‌و نقل دریایی

تفاوت Shipping Line با شرکت حمل‌ونقل دریایی در دامنه فعالیت و سطح تخصص آن‌هاست. 

شرکت کشتیرانی (Shipping Line) به‌طور مشخص بر عملیات حمل کالا با کشتی‌های خود یا تحت مدیریت خود تمرکز دارد و معمولاً مسئول برنامه‌ریزی مسیر، بارگیری، تخلیه، صدور بارنامه و کنترل ناوگان است. 

اما شرکت حمل‌ونقل دریایی (Sea Freight / Maritime Transport Company) مفهومی گسترده‌تر دارد و ممکن است خود مالک کشتی نباشد؛ بلکه به‌عنوان واسطه یا کارگزار حمل‌ونقل، جابه‌جایی کالا از مبدأ تا مقصد را از طریق دریا سازمان‌دهی کند. 

به بیان دیگر، شرکت کشتیرانی اجراکننده مستقیم حمل است، در‌حالی‌‌که شرکت حمل‌ونقل دریایی می‌تواند ترکیبی از خدمات لجستیکی، رزرو فضای کشتی، ترخیص و حمل چندوجهی (دریا، زمین یا هوا) را مدیریت کند.

تفاوت شرکت کشتیرانی با شرکت فریت فورواردر (فریت بار)

همان‌طور که ذکر شد، شرکت کشتیرانی (Shipping Line) مالک یا اپراتور کشتی است و مسئول حمل فیزیکی کالا بین بنادر است.

در مقابل، فریت فورواردر واسطه و مدیر لجستیک است که برای صاحب بار عملیات حمل‌و‌نقل را سازمان‌دهی و هماهنگ می‌کند. فریت فورواردر معمولاً با بستن قرارداد با شرکت‌های کشتیرانی این کار را انجام می‌دهد، اما خودش مالک کشتی نیست.

به‌عبارت ساده، فریت فورواردر می‌تواند با چندین شرکت کشتیرانی کار کند، و حتی بسته به نیاز مشتری، بهترین گزینه حمل را انتخاب کند. 

تفاوت شرکت کشتیرانی با NVOCC

شرکت کشتیرانی (Shipping Line) حامل مستقیم کالا بین بنادر است و عملیات حمل دریایی را با کشتی‌های خود یا کشتی‌هایی که تحت قرارداد بهره‌برداری دارد، انجام می‌دهد؛ بنابراین وظیفه جابه‌جایی فیزیکی کالا بر عهده اوست، حتی اگر مالک مستقیم همه کشتی‌ها نباشد. 

در مقابل، NVOCC یا  Non-Vessel Operating Common Carrier هیچ کشتی‌ای ندارد و خود حمل فیزیکی را انجام نمی‌دهد، بلکه با شرکت‌های کشتیرانی قرارداد می‌بندد، بارنامه صادر می‌کند و مدیریت لجستیک و مسیر محموله‌ها را بر عهده می‌گیرد.

تفاوت شرکت کشتیرانی با شرکت لجستیک

شرکت کشتیرانی به‌طور خاص بر مالکیت و یا بهره‌برداری از کشتی‌ها تمرکز دارد و مسئولیت اصلی آن حمل کالا و مسافر از طریق دریا است. در مقابل شرکت‌های لجستیکی کل زنجیره تأمین را مدیریت می‌کنند و علاوه‌بر حمل‌ونقل، خدماتی مانند انبارداری، بسته‌بندی، برنامه‌ریزی مسیر و تحویل نهایی کالا را نیز ارائه می‌دهند. 

به‌عبارت دیگر، شرکت کشتیرانی بخشی از عملیات حمل‌ونقل دریایی را انجام می‌دهد، اما شرکت لجستیکی کل فرآیند جریان کالا را از مبدا تا مقصد هماهنگ و نظارت می‌کند و می‌تواند خدمات کشتیرانی را نیز به‌عنوان بخشی از راهکارهای خود در اختیار مشتریان قرار دهد.

مقایسه شرکت کشتیرانی با سایر شرکت‌ها

در جدول زیر می‌توانید مقایسه‌ای بین شرکت‌های کشتیرانی و سایر شرکت‌های فعال در این حوزه را ببینید.

نوع شرکت

نقش اصلی

مالکیت کشتی

دامنه فعالیت

نقش در زنجیره حمل‌ونقل

شرکت کشتیرانی (Shipping Line)

حمل مستقیم کالا یا مسافر

مالک یا بهره‌بردار کشتی

برنامه‌ریزی مسیر، بارگیری و تخلیه، صدور بارنامه

اجراکننده اصلی حمل دریایی

شرکت خدمات دریایی (Marine Services)

پشتیبانی و تسهیل حمل

معمولاً بدون کشتی

یدک‌کشی، سوخت‌رسانی، تعمیر و نگهداری، امور گمرکی

پشتیبان عملیات حمل دریایی

شرکت حمل‌ونقل دریایی (Sea Freight/Maritime Transport)

سازمان‌دهی جابه‌جایی کالا

ممکن است مالک کشتی نباشد

رزرو فضا، ترخیص، حمل چندوجهی

واسطه و هماهنگ‌کننده عملیات دریایی

فریت فورواردر (Freight Forwarder)

مدیریت لجستیک مشتری

ندارد

برنامه‌ریزی حمل، انتخاب بهترین مسیر و شرکت کشتیرانی

واسطه لجستیکی بین صاحب کالا و شرکت کشتیرانی

NVOCC (Non-Vessel Operating Common Carrier)

مدیریت محموله و صدور بارنامه

ندارد

قرارداد با شرکت‌های کشتیرانی، مدیریت مسیر و بارنامه

ارائه خدمات حمل بدون اجرای فیزیکی آن

شرکت لجستیکی (Logistics Company)

مدیریت کل زنجیره تأمین

معمولاً بدون کشتی

انبارداری، بسته‌بندی، حمل چندوجهی، تحویل نهایی

ناظر و هماهنگ‌کننده کل جریان کالا

در عمل ممکن است یک شرکت هم‌زمان چند نقش در زنجیره حمل‌ونقل دریایی داشته باشد. برای مثال، شرکت‌های کشتیرانی بزرگ علاوه‌بر حمل مستقیم کالا، می‌توانند خدمات لجستیکی یا فریت فورواردر هم ارائه دهند و هم عملیات مالکیت یا بهره‌برداری کشتی و هم مدیریت محموله را انجام دهند. 

برخی NVOCCها هم علاوه‌بر صدور بارنامه و مدیریت مسیر، خدمات لجستیکی محدودی ارائه می‌کنند. شرکت‌های لجستیکی بزرگ نیز ممکن است با مالکیت کشتی‌های کوچک یا قرارداد با خطوط کشتیرانی بخشی از حمل مستقیم را انجام دهند. 

به‌طور کلی، هرچند مرز بین این انواع شرکت‌ها مشخص است، ترکیب نقش‌ها برای بهینه‌سازی خدمات و کاهش هزینه‌ها در عمل رایج است.

وظایف شرکت کشتیرانی

یک شرکت کشتیرانی وظایف زیر را دارد:

مدیریت ورود و خروج کشتی‌ها

شرکت‌های کشتیرانی مسئول هماهنگی ورود و خروج کشتی‌ها در بنادر هستند. این شامل ارائه درخواست‌ها، ثبت فهرست جابه‌جایی پرسنل، اعلام نمایندگی به بنادر و پرداخت هزینه‌ها و عوارض مرتبط می‌شود.

تدارکات و خدمات بندری برای کشتی و خدمه

در مدت حضور کشتی در بندر، شرکت‌ها باید نیازهای پرسنل و کشتی را تأمین کنند؛ مانند سوخت، آب، غذا و سایر ملزومات.

بارگیری، تخلیه و تحویل کالا و مسافر

مسئولیت انجام عملیات بارگیری، تخلیه، بارشماری و تحویل کالا، کانتینر و مسافر بر عهده این شرکت است، که باید توسط افراد مجاز انجام شود.

صدور اسناد و مدارک حمل

شرکت‌ها موظفند اسناد مربوط به حمل محموله‌ها را صادر کنند تا مراحل قانونی و گمرکی به‌درستی انجام شود.

بازاریابی و مدیریت تجاری

شرکت‌های کشتیرانی در چهارچوب قوانین حمل‌ونقل دریایی مسئول جذب مشتری، مدیریت قراردادها و بازاریابی خدمات خود هستند.

دریافت کرایه و هزینه‌های مرتبط

شرکت‌ها وظیفه دارند کرایه حمل و سایر هزینه‌های مربوط به محموله، کانتینر، مسافر و خدمات بندری را دریافت و مدیریت کنند.

مدیریت ترانزیت و کارگزاری کالا

انجام امور ترانزیت داخلی و خارجی و مدیریت محموله‌هایی که مقصد نهایی آن‌ها بنادر نیست، از وظایف این شرکت است.

تهیه و تکمیل اسناد گمرکی

تنظیم صورت‌جلسه‌ها، صدور ترخیص‌نامه و سایر اسناد لازم برای ورود و خروج محموله‌ها از بنادر، بخشی دیگر از مسئولیت‌ها است.

چطور بهترین شرکت کشتیرانی را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین شرکت باید چند عامل کلیدی را در نظر بگیرید تا حمل محموله با کمترین ریسک و بیشترین اطمینان انجام شود. در ادامه این عوامل را آورده‌ایم:

  • نوع و اندازه ناوگان شرکت: اطمینان حاصل کنید که شرکت دارای کشتی‌های مناسب با ظرفیت کافی و استانداردهای ایمنی بالا است و توانایی حمل کالای شما را دارد.
  • تجربه و سابقه عملیاتی: شرکت‌هایی که تجربه طولانی در مسیرها و نوع محموله شما دارند، احتمال خطا و تأخیر کمتری داشته و توانایی مدیریت مشکلات احتمالی را دارند.
  • خدمات پشتیبانی و لجستیک: بررسی کنید که شرکت علاوه‌بر حمل دریایی، خدمات پشتیبانی مثل بیمه، صدور اسناد، پیگیری محموله و هماهنگی با گمرک را ارائه می‌دهد یا خیر.
  • مقررات و استانداردهای بین‌المللی: اطمینان حاصل کنید که شرکت قوانین بین‌المللی، کنوانسیون‌های دریانوردی و مقررات زیست‌محیطی را رعایت می‌کند و دارای مجوزهای قانونی معتبر است.
  • هزینه و شفافیت قراردادها: قیمت حمل‌ونقل را با توجه به خدمات ارائه‌شده بررسی کنید و از شفافیت قرارداد، شامل هزینه‌های اضافی و زمان‌بندی دقیق مطمئن شوید.
  • نظرات و ارزیابی مشتریان قبلی: بررسی بازخورد و رتبه‌بندی سایر مشتریان می‌تواند تصویر واقعی از کیفیت خدمات شرکت به شما بدهد.

به بیان ساده، بهترین شرکت کشتیرانی شرکتی است که علاوه‌بر توانایی حمل امن محموله، تجربه، خدمات پشتیبانی جامع و شفافیت کامل در قرارداد را ارائه دهد و با نیازهای خاص شما مطابقت داشته باشد.

معرفی شرکت کشتیرانی مارین ترابر جنوب (ساسکو)

شرکت کشتیرانی مارین ترابر جنوب آریا (سهامی خاص) با نام اختصاری ساسکو (SASCO) در شهریور ۱۳۹۴ با مجوز رسمی از سازمان بنادر و دریانوردی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. مدیران ساسکو با بیش از ۴۰ سال سابقه در زمینه فعالیت‌های دریانوردی و پیمانکاری حمل پروژه‌های بزرگ ملی، همکاری با کارفرمایان دولتی و خصوصی در حوزه‌های نیروگاهی، پالایشگاهی، پتروشیمی و صنایع مادر (سیمان و فولاد) را در کارنامه خود دارند. این تجربه و تخصص، مبنای ورود این شرکت به عرصه حمل‌و‌نقل دریایی و ارائه خدمات متنوع در این حوزه قرار گرفته است. نمایندگان ساسکو در کشورهای چین، آلمان، امارات و نیجریه آماده ارائه خدمات حمل دریایی در عرصه بین‌المللی می‌باشند.

اگر به‌دنبال بهترین شرکت کشتیرانی هستید، می‌توانید همین امروز با ساسکو تماس بگیرید

آدرس دفتر مرکزی: تهران – خیابان استاد نجات الهی – کوچه خسرو – پ45 – واحد 9

تلفن: +98-21-86034763

فکس: +98-21-86035032

مدیر داخلی: samadi@sascompany.ir

امور مشتریان: n.janian@sascompany.ir